Te Kete Ipurangi Navigation:

Te Kete Ipurangi
Communities
Schools

Te Kete Ipurangi user options:


Te Wharekura Ministry of Education.

Mā te pouako navigation


Te toa mō te hōnore Pei Te Hurinui Jones

I tū tēnei whakataetae a ngā kura mō ngā manu kōrero i roto i te reo, mō te tau 1991, ki Tūrangawaewae. Ko Hinematioro Nohotima te kōtiro i toa ki te hōnore mo ngā māngai kaikōrero wāhine, me te hōnore mo te wāhanga mō te kaupapa hou. Ko ia anō hoki i whiwhi ki te hōnore mō te Pei Te Hurinui Jones, ā, e whai ake nei tana kōrero.

Nau mai rā e hine wairoto
E tama kura
E tipu e rea, e hine kahurangi ariki
E tama nā tiki waiora
Hei tiritiri i ō koutou Papatipu

E tama mā, e hine mā
Kia rārangi i ō koutou kete tuauri
Hei amonga mō koutou
Ki te pūtake o ngā kōrero

Whakamau tai
Whakamau o rongo
Whakamau taketake toitū Ko koe tēnei ko Tūhoe Pōtiki e.

Ko Tūhoe te iwi, Ko Maungapōhatu te maunga,
Ko Waikaremoana te moana,
I tupu ake ko au.
Ko Hinematioro Nohotima taku ingoa, ko Ngāti Porou, ko Ngāti Kahungunu e tū ana i te taha o taku whaea, ko Tūhoe hoki i te taha o taku pāpā.

E ngākau nui ana taku manawa ki te tū ki konei. Ka hari hoki au ki te tae ora mai ki roto i tēnei whare ki roto hoki i te iwi o Tainui. Pakipaki ana taku manawa ki te tū i mua i a Te Atairangikāhu. Koinei tonu taku hiahia ki te tūtaki ki a ia. Ka hari hoki au ki te tūtaki ki a ia. Kātahi anō au ka kite i tōna kanohi. Kite ai au i tōna kanohi i runga i te pouaka whakaata.

Tekau mā whitu aku tau. Haere ai au ki Te Kura o Tihipuke. Haere mai ana au ki konei, ko taku mahi he awhi, he ako hoki i tō tātou reo ātaahua kia whai i ngā āhuatanga o ā tātou tīpuna.

Ko tēnei taku wāhi whakamutunga i te kura, ka haere au ki Te Kura Wānanga o Waikato ki te ako hoki i tō tātou reo ātaahua ki a tātou tamariki mokopuna hoki, kia tū ake tātou ki roto i tēnei ao hurihuri ātaahua, kia pēnei kia kaua hoki te Pākehā e takahi i a tātou, kia mau tonu tātou i tō tātou reo ātaahua.

Nā, me haere tonu ki runga i taku kōrero, ko taku kaupapa, "He aha e kī ai ko ngā tāne kē ngā rangatira o tēnei ao?"

Ko ahau tēnei te tamāhine o tōku matua a Tamati. Mōna rā hoki te kaupapa o taku whaikōrero Nā ōku whakaaro me taku hinengaro i tautoko te kaupapa i whakatakotoria mai mō ā mātau whakataetae a motu e tū ki te marae o Tūrangawaewae. He pai ki ahau te mahi o taku matua tāne. Haere hoki ia ki te ruku kina, ki te ruku kuku, ka whakahokia mai ki ahau kia ora ai taku tinana. Ki te kore te kai i hea au e tū ana? Haere anō taku matua pāpā ki te mahi, hei mahi moni hoki mō te pūtea, hei hoko i ēnei kākahu ātaahua e mau mai nei i runga i ahau. Mīharo katoa taku ngākau ki taku matua tāne. Haere hoki ia ki taku marae, ki te whāngai i te hunga, ā, ngā manuhiri hoki e eke mai nei ki taku marae.

I a au e pakupaku ana, i tīni ai taku pāpā i taku kope. Ki te paruparu mai rā, ka tīni i taku kope. Nā, i konei ka rere taku pātai ki te minenga, ko wai ō koutou mātua tāne e horohoroi, ā, e whakamau i ō koutou kope?

Ētahi mahi anō, kua haere au ki te tākaro mō te tīma hockey o Niu Tireni. Haere ai au ki te tākaro i te pōro ngāwari hoki, arā, ka whai mai anō taku matua tāne nei, whai mai ana te whatu manawa o taku ngākau.

Āe, kua tae mai anō taku matua tāne i roto i tēnei whare, kei konei anō ia. Ki te kore ia, kīhai au e tū ana.

Ko taku hiahia tonu kia mau i ahau taku reo rangatira. Nā taku matua tāne hoki i hōmai ki ahau, kia tū tangata, kia tū wahine i roto i tēnei ao hurihuri.

Engari, kaua ngā wāhine e wareware. Ko au hoki e mōhio ana i whānau mai te tāne i konei, i puta mai i konei, i puta rawa atu, kua tū. Kia maumahara e tama mā, e hine mā, e te iwi. Mōhio ana ahau he tapu tēnei kōrero, engari me kōrero tika au. Ka ara mai te ure o te tāne i ahau, kātahi anō, ka tū rangatira ahau. Puta noa i ahau te pēpī, anā, kua rangatira ahau. Arā, ko taku tāne, ko ia taku rangatira. Ētahi mahi anō a taku pāpā, he manaaki i ngā mahi o tō mātau wharekura, he āwhina i ngā mātua o ngā tamariki kei roto i ngā tākaro pōro, me te tautoko hoki i a mātau, aku tēina, aku tuākana mo ngā haka, waiata a ringa, me ngā mahi Māori katoa, kia mau tonu ai te reo rangatira me ngā tikanga, ngā karakia, ngā kaupapa Māori hoki.

Ngā mīharotanga i kite ahau e kore e wareware i au, kei taku matua tētahi ngākau aroha kāore e kitea i roto o te nuinga o te tangata Māori.

Arā, koinei ōku whakaaro ki te tautoko i te kaupapa o taku kōrero, koinei ngā take ko ngā tāne kē ngā rangatira o tēnei ao. Arā, ko taku kōrero whakamutunga, ka tū te whenua, ka tū taku tū, ka tū taku kupu e whakatau nei. Tēnā koutou katoa.

Ki runga ^



Site map


Footer: