Te Wharekura 74 – He tīpuna, he mokopuna
Whenu: Whakaatu (Mātakitaki) Kōeke 5–8
Ngā whāinga paetae
- Ka taea e te ākonga te whakamahi te huhua o ngā āhuatanga reo ataata hei whakawhiti whakaaro. (Kōeke 5)
- Me hāngai te reo ataata o te ākonga ki te kaupapa, ki te pūtake o te whakaaturanga me te hunga mātakitaki. (Kōeke 6)
- Ka whakamahia e te ākonga te huhua o ngā āhuatanga reo ataata i ngā horopaki huhua noa, kia tutuki tāna i pīrangi ai. (Kōeke 7)
- Me whai hua, me mārama te whakamahi a te ākonga i te huhua noa o ngā āhuatanga reo ataata, reo ā-waha. (Kōeke 8)
Ka taea hoki e te pouako te whakamahi ngā pūkenga, ngā kawenga, me ngā aromatawai e hāngai ana kei ngā whārangi 105–108.
Hei mahi
He kōrero whakamutunga
Ka whakaatu ngā ākonga i te whakataukī 'Tama tū tama ora, tama noho tama mate'. Kei ngā ākonga te tikanga o te tūmomo whakaatu. Me whakatau rātou ko wai te hunga mātakitaki mā tā rātou whakaaturanga ka tahi – tamariki, rangatahi, tētahi rōpū rānei. Ka tīpako rātou i te āhuatanga reo ataata e hāngai ana ki taua hunga mātakitaki ka rua. (Kōeke 5)
Ka hanga ngā ākonga i tētahi rārangi wā mā te whakamahi i ngā wā i tohua i roto i Te Wharekura 74.
- 1820: Ko Pōmare rāua ko Te Wera Hauraki ngā rangatira o Ngā Puhi.
- 1830: Ka hoki te rahinga o ngā pararau ki ō rātou kāinga.
- 1854: Ko Pāora Te Putu i koha ki a Te Whānau a Iritekura me Te Whānau a Rākairoa ngā whenua.
- 1874: Ka mate a Aporo Hikitapua.
- 1932: I whānau mai a Kāterina Te Heikōkō
- 1979: Ka puta ko Te Ataarangi.
- 1985: Ka whakatūria te kura kaupapa Māori tuatahi.
- 1989: Ka manatia ngā kura kaupapa Māori i raro i te mana o te Tāhuhu o te Mātauranga.
Kātahi ka tāpiri rātou, mā te whakamahi i te tae kē, i ngā tūāhua i taka mai ki ō rātou ake whānau i aua wā. Ka mutu, ka hurihia tēnei e rātou hei tūtohi mā te tāpiri atu i ētahi kupu, i ētahi huahua, i ētahi tohu hei waituhi i te rerenga tūāhua i taka rā i aua wā. (Kōeke 6)
He whakakapinga
Ka whakahou te kaiwhakaako i te whakatakotoranga kupu e hiahiatia ana, kātahi ka tuhituhi ngā ākonga i ngā tohutohu hei whāinga mā te kaiwhakaahua mō te hanga i tētahi ataata puoro mō te waiata. (Kōeke 7)
Te tuhi kōrero
Ka matapaki ā-rōpū ngā ākonga i te tauākī, 'He aha te take ... e te reo nei', ā, me pēhea te whakahē i taua tauākī ki tētahi whakahau whakaaturanga. Me tautuhi rātou i te ia o te kōrero me te hunga mātakitaki, ka hanga ai i tētahi tūhinga ataata, i tētahi pānui whakaahua, pānui whakamārama, me tētahi pānuitanga whakaata hei whakaatu i te ia o te kōrero. (Kōeke 8)
