Te Wharekura 74 – He tīpuna, he mokopuna
He kupu whakataki
He huinga pukapuka a Te Wharekura i whakatakotoria hei rauemi whai muri i a Te Tautoko. He rauemi reo Māori tēnei e tautoko ana i ngā wāhi whāinga matua ki tā Te Reo Māori i roto i te Marautanga o Aotearoa. Ka whakaatu hoki i ngā kaupapa whānui e pā ana ki te pūtaiao, te hangarau, ngā tikanga ā-iwi, me ngā toi i roto i ngā kaupapa kawea ai e ngā ākonga ia rā. Ka noho mai he kōrero pono hei tūāpapa, ā, ko te tikanga, mai i reira ka toro haere ngā ākonga i ngā mahi takitahi, ā-rōpū, ā-akomanga rānei i te roanga atu o ngā kōrero.
Kua hora mai a Te Wharekura 74 hei whāwhātanga mā te hunga kua 9 tau, ā, piki ake, e whakaakona ana ki te reo Māori.
Te whakamahi i tēnei huinga pukapuka
Tērā pea ka hiahia koe kia pānui ngā ākonga i tētahi kōrero i te tuatahi, kātahi ka whai i tētahi pātai, ka whakautu rānei i ētahi pātai kua whakatakotoria. Tērā rānei ka hoatu ngā pātai ki ngā ākonga i mua i tā rātou pānui i ngā kōrero. Ko te hua o tēnei, ka āta mōhio ngā ākonga ki ngā tino āhuatanga hei kimi mā rātou i a rātou e pānui ana. Tērā rānei ka whakamahia tēnei hei tāhuhu mō tētahi rangahautanga, ka taea rānei te kawe ngātahi ki ētahi kaupapa rangahau e whakahaeretia ana e te akomanga. Arā ētahi mahi ka whai kia auaha tonu te reo Māori. Ka noho ēnei hei whakahauhau i ngā ākonga kia tuku i ō rātou hinengaro kia rere.
Ko te katoa o ngā kōrero kei tēnei putanga e hāngai ana ki te kaupapa 'Ngā kōrero o neherā', otirā, me te tuku tirohanga Māori ki te ao whānui.
Ngā whāinga paetae
Kua tohua ngā whāinga paetae mai i ngā whenu o Te Reo Māori i roto i te Marautanga o Aotearoa me ētahi atu o ngā marautanga o Aotearoa i ngā wāhi e tika ana, e hāngai ana ki ia kōrero. Kua tohua anō hoki ngā pūkenga me ngā waiaro i ngā wāhi e tika ana. Hēoi anō ngā pūkenga, ngā waiaro rānei ka āta tirohia, kei te āhua tonu o te huarahi ka whāia e koe hei kawe i ngā mahi.
Ngā taumata mō te pānui pukapuka
Ko ngā kōrero kei tēnei kohinga e tika ana mō ngā ākonga kei te 9 tau piki ake tō rātou akoranga ki te pānui reo Māori. E tika ana hoki tēnei rauemi mā ngā ākonga kua tae ki ngā kōeke 5–8 e ai ki Te Reo Māori i roto i te Marautanga o Aotearoa. Otirā, ko ngā kōrero whai kupu ōpaki, ōkawa, kīrehu, kīwaha rānei, tērā pea e hāngai kē ana ki ngā taumata o runga ake. Māu tonu e whakatau mēnā e tika ana kia ārahina te pānui a te ākonga, kia mahia tahitia rānei, me waiho rānei mā te ākonga me tōna kotahi e pānui ngā kōrero. He mea whakamārama i te pānui e ārahina ana, te pānui tahi, me te pānui motuhake i roto i te pukapuka Ngā Kete Kōrero: Hei Āwhina i te Kaiwhakaako (Dewey 499) me Te Reo Māori i roto i te Marautanga o Aotearoa (Te Pou Taki Kōrero, Te Whanganui-a-Tara, 1996).
