Te hoki whakamuri o ngā mahara
Nā Connie Hepi
Nā Christopher Browne ngā pikitia
Kua kuia kētia ahau i nāianei. Kua tae ki te wā e noho ai ahau me te rere whakamuri o ngā mahara ki te wā e tamariki tonu ana. Ahakoa he aha, ka rere hoki ngā whakaaro ki tō mātou tupuna kuia me tōna whare kāuta, pai hoki ki a mātou te haere ki reira noho ai. He nui ngā mea i akona mai e tō mātou kuia ki a mātou. Kōtiro ririki tonu ahau ka mōhio ahau ki te tahu ahi, mahi kapu tī hoki. Nā tōku kuia ahau i ako. Ko māua anake i tōna kāuta i tērā wā. Āhua pēnei te rere o te kōrero:
"E moko, kei te pīrangi ahau ki te inu tī."
"Āe e kui, me ahau tahi hoki."
"E moko, mau hei tahu tā tāua ahi hei whakawera wai, hei mahi tī mā tāua?"
"Āe e kui, māku hei tahu te ahi. He wahia e toe ana?
"Kei roto i te kete, kei tua o te ku aha he wahia ririki."
"Ko ērā ngā wahia hei tīmata mō te tahu i te ahi?"
"Āe e moko, engari tuatahi me maka he pukapuka ki roto i te tahunga ahi. "
"Āe e kui, kua maka e ahau he pukapuka."
"He kapuapua kei roto i te kete nā?"
"He aha te kapuapua e kui?"
"Ko ngā rau me ngā pekapeka o ngā mānuka kua maroke.
"Ae e kui. Kei konei rātou."
"Ka pai. Makaia ngā kapuapua ki runga i ngā pukapuka, ka maka atu ngā wahia ririki ki runga ake.""Kua oti i ahau te whakapū o ngā wahia e kui."
"Ko tēnei te pouaka māti. huhūngia tētehi o ngā māti ka tahu atu i ngā pukapuka kia kā te ahi."
"Kua ngiha te ahi e kui."
"Tino pai koe, moko. Māu e whakakī te kōhua ki te wai mātao, ka uta ki runga i te ahi."
"E kui, kua pau rā tā tāua wai mātao."
"Nē? Kāti māku e tiki atu i te puna wai."
"Me maka e ahau he wahia nui ki runga i te ahi?" "Ae e moko."
Kāore i roa te ngaronga atu o taku kuia kua hoki mai.
"E kui, tino tere koe ki te kawe wai mai."
"Āe e moko, toitoi tonu taku haere."
"Me riringi e ahau te wai nā ki roto i te kōhua ka uta ki runga i te ahi?"
"Āe e moko. Kaua e wareware ki te taupoki i te kōhua kia kore e URU te paoa ki roto i te wai."
"Āe e kui."
Nā te murara pai o taku ahi kāore i roa kua koropupū te wai. "E moko, kua wera te wai?"
"Āe e kui, kua koropupū."
"Ka pai e moko. Anei, maka he tīraurau ki roto i tēnei ipu".
"Kia pēwhea te nui?" "Kia toru te kīnga o te koko kei roto o te oko o ngā tīraurau nā."
"Kua maka e ahau he tīraurau ki roto i te ipu e kui."
"Utangia he wai wera ki roto i tēnei ipu ka riringi ki roto i te ipu o ngā tīraurau, ka whakamau atu i te taupoki ki runga i te ipu nā." "Āe e kui, māku e mahi."
"Tino pai koe moko, māku hei hora i tā tāua tēpu. Tīkina e koe te huka me te miraka. Māku hei tiki te pāraoa paratihi me ngā pihikete me te pata hoki."
"Kei whea ngā kapu?" "Kei konei, kei ahau."
"Māku hei riringi he ti ma tāua?"
"Kia ora koe e moko."
E ono tekau tau kua pahure mai i tērā wā, engari e rongo tonu nei ahau i te reka o taua kapu tī, me te reo o taku kuia.