Rona
Nā Hirini Mead
Ngā Kaikōrero
HE KAIPĀNUI
TE MĀRAMA
KO RONA
Āna tamariki, a TAMA, a HINA, a REREKOHU.
Wāhunga Tuatahi
MĀ TE KAIPĀNUI: Ka noho tētahi wahine ko Rona tōna ingoa, me āna tamariki ko Tama, ko Hina, ko Rerekohu ngā ingoa. Ko Rerekohu te mōkai. Ka mutu ngā mahi ngahau o te pō ka taki haere a Rona rātou ko āna tamariki ki to rātou wharepuni ki te moe. Ka takoto ngā tamariki ki runga i ō rātou moenga. Kei te whakatikatika a Rona i tōna moenga.
KO RONA: Me mutu te kōrerorero ināianei. E moe koutou.
KO TAMA: E mā, āhea a pāpā hoki mai ai?
KO RONA: Auē, me pēhea tātou e mōhio ai! Taihoa pea kia oti ngā mahi taua, ka hoki mai tō koutou pāpā. E moe koutou ināianei!
KO REREKOHU: E mā, kei te hiainu ahau.
KO RONA: Ai, tō hōhā e Rere! E Tama, tīkina he wai mō tō tuahine.
KO TAMA: Tonoa ko Hina kia haere. Ka nui tōku ngenge. [Ka huri ia ki a Hina.]
Maranga, e Hina! Tīkina he wai mō Rerekohu.
KO RONA: Ki a koe hoki, e Tama! Ko koe te mea pakeke. Haere, tīkina te tahā wai mō Rerekohu.
KO TAMA:[kua amuamu]. Te hōhā noa iho o Te Rere nei! Ka matike ia, ka haere ki te mau mai i te tahā wai, kei te roro o te whare e iri ana. Ka kuhu mai anō ia ki roto ki te whare.
KO TAMA: E mā, kāore he wai i roto i ngā tahā nei. Kua pau katoa! [Ka korero ia ki a Rerekohu.] Hei aha he wai mōu. Taihoa, mō te ata koe inu wai ai. Ka hoki ia ki tona moenga.
KO REREKOHU: E mā, kei te hiainu wai ahau.
KO RONA: Hei aha e Rere! Kua pau te wai. Mō te ata ahau haere ai ki te puna ki te whakakī i ā tātou tahā.
KO REREKOHU: [kua tata te tangi] E mā, kei te hiainu ahau.
KO RONA: [kua āhua pukuriri inaianei] E moe, e Rere!
KO REREKOHU: [kua tangi inaianei] E mā, kei te hiainu wai ahau.
KO RONA: Aue, te tamaiti nei! Kāore he wai, e Rere.
KO HINA: Turituri, e Rere! Kei te hiamoe mātou!
KO REREKOHU: [kua tino tangi inaianei] E mā . . . tīkina ... he wai. . . mōku!
KO RONA: Ākuanei koe patua, ai! Ka mutu te tamaiti tangitangi ko koe! He pōuri rawa a waho mō te haere ki te puna. Ka tūtuki noa iho ahau ki ngā rākau, ka pakaru ngā taha. E moe!
KO REREKOHU: [me te tangi anō] E mā, kei te hiainu wai ahau.
KO RONA. Aue, kāti! Ka haere ahau ināianei ki te tiki wai mōu. Ahakoa taku mataku ki te pō, ahakoa tutuki ahau ki te rākau, ahakoa pakaru atu ngā tahā, ka haere ahau. Ahakoa mate atu ahau, ka haere ahau ki te tiki wai mōu. Ai, taku whakatakariri ki a koe! Ka puta ia ki waho.
MĀ TE KAIPĀNUI: I waho, e tiaho ana te marama, engari he nui ngā kapua kei te rangi. Ka tīmata a Rona i tōna haere, me te mau he tahā i tētahi ringa, he kete i tētahi. He ara uaua tēnei, he ara kino mō te haere i te pō. Nā te mārama o te marama ka āhua pai. Kātahi ka āraia te marama e te kapua, ka pōuri. Ka tūtuki a Rona ki ngā pakiaka i runga i te ara, ka hinga ki raro.
KO RONA: Pōkokōhua koe, e te marama! Mahue tō whiti mai hei whakamārama i te ara nei ka huna kē koe i muri i te kapua. [Ka tū ia ki runga.] Titiro, kua whara taku waewae i a koe! Pōkokōhua e!
TE MARAMA: Kia tūpato, e hine. Kia ngāwari ngā kōrero.
KO RONA: Hei aha te kōrero mai ki ahau! Tiaho mai kia kite ai ahau i te ara. Pōkokōhua e, whara noa iho ahau i a koe!
TE MARAMA: E kī, e kī! Ka kanga mai koe ki ahau, Te Marama, tō rangatira. Inā tō kai! Ka rere mai te marama ki te hopu i a Rona.
KO RONA: Aue-e! Haere atu! Haere atu! Ka hopu ia ki te rākau ngaio, ka pupuri.
TE MARAMA: Kanga mai anō! Ka kāwhakina koe e ahau ki te rangi, hei taurekareka māku.
KO RONA: E Marama e, aroha mai ki aku tamariki! Haere atu! Ka whawhai atu a ia.
TE MARAMA: Nāu te kanga, nāku te whakautu. Haere mai. Ka mauria koe e ahau ināianei! Kei te mau tonu a Rona ki te ngaio, me te pupuri anō i te kete, i te tahā.
KO RONA: Aue-e! Kaua ahau e mauria ki te rangi! Aroha mai! I makere noa iho te kōrero. Ka toro atu ngā ringa o te marama, ka tangohia ake a Rona, te rākau ngaio, te tahā, me te kete. Ka mauria ki te rangi.
KO RONA: Aue-e! Ahau-e-e!
TE MARAMA: [ka kōrero i te reo pēnei i te whatitiri nei] Titiro mai e te ao, ki tēnei wahine i kanga nei i ahau. Titiro mai! Kei wareware koutou he atua ahau!
MA TE KAIPĀNUI: I muri iho ka rata anō te marama, ka tiaho mai anō. Kei ngā pō atarau, kei ngā pō rākau-nui o te marama, e kitea atu ana a Rona, me tana tahā, me te rākau ngaio e tū ana i tana taha. Kore rawa tētahi wahine, i muri iho, i kanga ki te marama.