He kupu whakataki
I whakatakotoria tēnei huinga pukapuka a Te Wharekura hei rauemi reo Māori e pā ana ki te ao Māori i roto i te horopaki o te ao whānui. He kōrero mō te ao tawhito, mō ngā tikanga tawhito, me te herenga mai ki ngā tikanga kei te mahia i nāianei. Ka tautokongia hoki ngā whāinga matua o ētahi o ngā marautanga, arā, ko te reo Māori, pāngarau, pūtaiao, tikanga ā-iwi, ngā toi, me te hauora, mō ngā taumata ono ki te waru.
Ka noho mai he pātere, he kupu whakarite, he kōrero tawhito, he kupu here ā-wairua hei tūāpapa, ā, ko ngā tikanga, mai i reira ka toro ngā ākonga ki te mahi takitahi, ā-rōpū, ā-akomanga rānei i te roanga atu o ngā kōrero.
I horahia a Te Wharekura 85 hei whāwhātanga mā te hunga kei te ako i te reo Māori me ōna tikanga.
Te whakamahi i tēnei pukapuka
Hei āwhina tēnei pukapuka i te pouako, hei tautoko i a ia e whakarite mahere ako ana mā ngā ākonga. Ka arotahi ngā whāinga paetae, ngā pūkenga, te kawenga, me te aro matawai ki Te Reo Māori i roto i te Marautanga o Aotearoa. Whakawehea ngā whenu hei whakawhanake i ngā pūkenga o ngā ākonga. Tērā pea, ka hiahia koe ki te whakatārua ngā wāhanga o tēnei pukapuka hei tāpiri atu ki tāu mahere.
Te kaupapa o Te Wharekura 85
Ko te kaupapa matua o Te Wharekura 85, ko te Kīngitanga. E toru ngā kōrero o roto. Ko tētahi kōrero e hāngai ana ki te taura here i waenganui i te Kīngitanga me te hāhi Rātana. Ko te tuarua, he kōrero tuku iho nō mua tata atu i te whakatuwheratanga o te Rohe Pōtae ki te ara tereina. Me kī, he kōrero matakite. Ka whakakapia te pukapuka nei ki te kōrero mō Te Pou Kara o Tūrangawaewae. Nā Ngāti Pikiao tēnei pou kara i tākoha atu ki a Waikato hei tohu i tōna taura here whakapapa ki te Kīngitanga. (Kia mōhio mai te pouako, kei Toi Te Kupu 86 tētahi whakamārama mō tēnei hononga whakapapa, hononga rangatira.)
Te hononga ki ngā marautanga
- Mā te pouako anō e whakamahere te hononga o ngā mahi kua mahia e te ākonga hei whakaaturanga ki tētahi whakaminenga.
- Mā te ākonga e whakaemi āna mahi ki te pūataata rorohiko i a rātou e whakaoti ana i ngā ngohe.
- Hei te mutunga, ka whakaatu ki te akomanga, ki te kura, ki ngā mātua rānei. Ko te tūmanako, ka kohia ki tētahi hautaka e ngā ākonga ā rātau mahi katoa, ka tiaki hoki ki tētahi kōpae.
Ko ngā ngohe e akiaki ana i te ākonga me te pouako ki te rāwekeweke i ngā pūrere hiko me ngā iahiko, arā, ko te rorohiko, te pūataata rorohiko, te pūataata ā-reo, pūrere ataata me ngā momo ataata katoa. Kātahi ka whakamōhio atu ki tētahi hunga i ō rātau mōhiohio, mātauranga katoa. Ka whai wāhi te pouako ki te tango whakaahua, pūrere ataata, rīpene ataata, ataata ā-reo hoki. Ka noho ēnei ataata hei taunaki i ngā mahi kua mahia nei e te ākonga, hei taonga aromatawai mā te pouako, mā te whānau hoki.
