Ka haere a Tāwhaki ki te kanikani
Nā Sidney Mead
I tētahi pō, ka tū he kanikani ki Parahaki. Ka whakaaro a Tāwhaki rāua ko Ngāheu me haere rāua ki te kanikani ki te whakangahau. Nō reira, i taua ahiahi tonu ka haere rāua ki tētahi anō o ō rāua hoa kia kutikutihia ō rāua māhunga. Kāore a Tāwhaki i pīrangi kia potopoto rawa ana makawe. Ka mea atu ia ki tō rāua hoa, "E hoa, me kutikuti ahau pērā
i a Cesar Romero rā. Te tau kē o tērā tahae! E tama, ka reka kē!"
Ka whakahoki tō rāua hoa, ka mea, "E tama, kia āhua tōtika anō te kanohi, ka whakapiri atu ai koe ki a Cesar Romero. Engari ia, he tangata ātaahua. Ko koe! e tama --"
" Ka kī atu anō a Tāwhaki, "Hei aha hoki, ko te mea nui, kia pērā ōku makawe i ōna."
Mutu ana te kutikuti, kāore e mōhiotia atu i kutikutihia a Tāwhaki. Heoi anō, kua mārakerake ōna taringa!
Ka mea atu te hoa kutikuti ki a Ngāheu, "Ā, me pēhea hoki te tapahi mōu?"
Ka whakahoki a Ngaheu, "Kia pērā i to Hoani Wehimira rā. He tau ake tēnā tāhae i a Romero."
Ka kutikutihia a Ngāheu. Kāore hoki i tino rerekē atu i tō Tāwhaki. Ka mutu, ka hoki rāua ki ō rāua kāinga ki te whakapaipai i ō rāua kākahu.
Ko te hāte me te tarau o Tāwhaki kei runga i te taiapa e iri ana kia maroke. Nō taua ata tonu i horoia ai e tōna whaea. Tae ake ana a Tāwhaki, ka tahuri ia ki te haeana i ōna kākahu. Nō te mea mō te kanikani aua kākahu, ka whakaaro a Tāwhaki māna tonu e mahi, kia tino pai ai. He roa tonu e perehi ana, ka oti.
Tau ake ana te pō, ka puta mai a Ngāheu, kua mau kē ia i ōna kākahu kanikani. Ka mea atu ia ki a Tāwhaki, "E hoa, kia teretere! He aha kē tō mahi? Anā, kāore anō koe kia reri noa."
Ka whakahoki a Tawhaki, "E tama, i te mātakitaki kōmeke kē ahau. Taihoa, kāore e roa, ka reri ahau."
Ka haere ia ki tōna takiwā o te whare ki te whakamau i ōna kākahu. Kāore tonu i tino roa e ngaro atu ana, ka puta mai, ka mea atu ki a Ngāheu, "E hoa, māu e whakamau taku neketai, kia torotika ai?"
Ka whakahoki a Ngāheu, ka mea, "E hoa, kia tika koia te kōrero. Kāore koe e mea mai, kāore kē koe kia mōhio noa ki te whakamau tai. Haere mai."
Ka kata a Tāwhaki, haere atu ana kia whakamaua te tai. Ka mutu tēnā mahi, ka tahuri ia ki te whakapiata i ōna hū, ki te hinu i ōna makawe, ki te pani hoki i a ia ki te wai kakara. Mutu ana te whakapaipai, ka haere a Ngāheu rāua ko Tāwhaki mā runga i ō rāua hōiho ki te whare kanikani.
Tae atu ana, ka herea ō rāua hōiho ki te taiapa, ka hunaia ngā tera ki waenga manuka; he nui hoki ngā mea whānako tera o Parahaki. He tera tētahi taonga i tino whāia e te whānako. Ko ētahi anō he hōiho, he merengi, he kānga, he pēke kānga kōpiro, he tuna.
Ka kōrerorero a Tāwhaki rāua ko Ngāheu ki ētahi o ō rāua hoa i waho i te whare. Kāore anō kia tangi mai te pēne. Kua tekau karaka pea, ka kuhu atu ngā taitama nei, ka hokona mai he tīkiti, ka tū ki te takiwā o te kūaha, ki reira mātakitaki ai i te iwi.
Ko te pēne, kātahi anō ka mutu atu te mahi whakatikatika i te tangi o ā rātou taputapu. Kātahi ka tū mai tētahi tangata, ka kōrero pākehā ki te iwi, ka mea kia tū rātou ki te kanikani tuatahi. Tangi mai ana te pēne, ka tū ngā pakeke ki te kanikani. Ka tirotiro haere ngā taitama mō ētahi kōtiro ātaahua hei hoa kanikani mō rātou. Haere ana i ā rātou haere Ka oho ake a Tāwhaki, ko ia anake kei reira e tū ana. Ka titiro ia. Auē! kua tū katoa ngā kōtiro ātaahua! Ka rongo ia i a Ngāheu e tīwaha ana, "E hoa Tāwhaki, tīkina a Kuia hei hoa kanikani mōu!" Ka kata mai.
Ka tīwaha mai hoki ko Hoani, "E hoa, arā a Kuia e mokemoke mai rā. Tīkina hei hoa mōu!" Ka kata mai hoki tēnā.
Ka tīwaha ake anō tētahi, "E Tāwhaki, tīkina te kōtiro ātaahua e noho mai rā hei hoa mōu!" Ka titiro atu taua tāhae ki te takiwā e noho mai rā a Kuia, ka kata.
Ka tiro atu hoki a Tawhaki, ka kite ia i te whakama o kuia, nā te mahi whakatoi a ōna hoa. Ka aroha ia ki a Kuia, ka haere ia ki te tiki. Ka mea atu ia. "Haere mai tāua ki te kanikani. Kaua koe e whakarongo atu ki ōku hoa whakatoi." Tū ana rāua.
Tūtaki ana ngā hoa ki a Tāwhaki, ka kata atu ki ā ia, ka whakatoi, no te mea kaore i mau i āia tētahi hoa kanikani ātaahua. Kāore a Tāwhaki e aro atu. Ka mutu tēnā kanikani, ka whakahokia ngā wahine ki ō rātou tūru. Ka hoki anō ngā taitama ki tō rātou wāhi, ki reira whakatoi ai i a Tāwhaki. Ka haere tēnā kanikani, ka haere, ā, ka tū mai tētahi tangata mōmona, ko Kaihuka te ingoa, ki te waiata. Ko Kaihuka he tangata tino tohunga mo te waiata pērā i ngā Māori o Hawaii. Ka tangi mai tōna reo, he tino reka hoki ki ngā taringa o Parahaki. Mutu ana, haruru kau ana te whare i te pakipaki. Ka tonoa taua tangata kia waiata anō.
Kātahi ka tonoa ko Kuia kia waiata. Ka ākina e te iwi kia tū. Ahakoa rūrū mai te māhunga me ngā pakihiwi, ka ākina tonu, a, ka tū mai tētahi Kuia tino whakamā. Ka waiata tēnā kōhine i tētahi waiata pākehā, ko Trees te ingoa. Ko te reka kē o tōna reo, anō he manu kē e tangi mai ana. Ka haruru anō te whare i ngā pakipaki, me te mīharo anō ki a Kuia mō tana whakamanawanui ki te waiata ki a rātou.
Ka tīmata te whakahīhī o Tāwhaki ki ōna hoa, ka mea atu, "Ka rawe kē taku hoa kanikani ki te waiata, nē? Kāore he take o ō koutou nā; he pērā kē i te poraka ki te waiata!"
Ka mea ake a Hoani, "Kei te koa katoa tō tatou hoa. Anō, mōna kē ngā pakipaki rā."
Kātahi a Ngāheu ka tīwaha ki te kaiwhakahaere i te kanikani, "Hei! Kei te pīrangi a Tāwhaki ki te waiata ki a tātou!"
Rongo kau ana a Tāwhaki i tēnei, kotahi atu tana oma ki waho rānō. Kore rawa i mau i ōna hoa. Ka kata te iwi. Ā, ka kanikani anō. Ka uru mai anō a Tāwhaki ki waenganui i te iwi kanikani.
Nō te toru karaka i te ata ka mutu tēnā kanikani. Kua ngenge katoa ngā waewae, kua hiamoe ngā kanohi. Ka haere a Ngāheu rāua ko Tāwhaki ki ō rāua hōiho, ka tū. Hā, he aha hoki tēnei! Kei hea ngā hōiho? Kua kore!
Ka mea a Tawhaki, "E hoa, i te āhua nei, kua mauria ō tāua hōiho e ngā kēhua o Parahaki hei hoa kanikani mō rātou!"