Te mōkai a Kui
Nā Ross Ahuriri White
"E Kui! Matike. Haere ki te hopu i tō hōiho."
Hika, tumeke ana a Kui. I tana turamoe hoki ka whakaaro kei te moemoeā ia. Kātahi ka rongo anō ia i te reo e umere ana, "E Kui! Kia tere mai rā."
Ko tana pāpā kēkē, ko Wī tērā. e kore e taea e ia te karo tēnā reo.
Auē! Me tana matemoe hoki. He aha rā te taima? Ka keko atu tana whatu ki te karaka. Hāwhe pāhi i te whā karaka? He kōhuru tonu tēnei!
I te pōuri tonu. Rokohanga ahakoa ko te wā o te raumati, i te marangai kē a waho.
Ko tēnei kōtiro a Kui, ko ia te irāmutu a Wī rāua ko Te Ara. He tekau mā whā tōna pakeke, ā, nā te roa e noho tahi ana kua karangahia rāua ko māmā, ko pāpā. I te tau e heke mai ana ka tonoa a Kui ki te kura tuarua mō ngā Kōtiro o Tāmaki-makau-rau. I tua atu i a Kui, e rua ngā tamariki a Wī rāua ko Te Ara. Ko te tama ko Boy he tekau tau te pakeke, me Kiwi tā rāua mokopuna he ono tau te pakeke. Ko Kui tonu te hoa kūtētē kau o tana pāpā kēkē. Ko te tungāne ko Boy te kaitonotono.
Nā, kia hoki ki te ata pōuriuri nei, ki te reo i karanga rā. E kore e taea te pēhea te pēhea. Me matike ia ka tika. Ēngari ko tana tino āwangawanga kei hianga tana hōiho. I te nuinga o te wā he hōiho marino, ēngari he wā anō ka haututū. Waimarie ia i tōna taenga atu, ahakoa i te pupuhi te hau, i te heke te marangai, ngāwari noa iho te hopu atu.
Ono tekau ngā kau miraka a tana pāpā kēkē, ā, ko tā rāua mahi tuatahi he haere ki ngā pātiki, ki ngā hiwi ki te rapa i ngā kau ka whiu ki te wharekau. He kurī tā Kui, ko Kehu te ingoa, ā, ka tīmata ana tana auau ka whakawhāiti haere ngā kau ki te kēti. I tēnei ata, kotahi i te ngaro.
Ka karanga atu a Wī, "E Kui haere koe ki te rapa. Māku e whiu ēnei."
Kātahi ka piki haere a Kui ki ngā hiwi, ki roto i ngā mānuka titiro ai, me te auau a tana kurī. E hia rā te roa ka rongo a Kui e ngunguru ana tētahi kau. Huri atu ana i te kokonga e takoto ana taua kau, kua whānau. Mīharo katoa a Kui ki te kite atu i te punua kāwhe. Kotahi tonu te titiro kua aroha atu. Tere tonu tana heke ki te āta whakarite kei te pai rāua. Tau ana ōna māharahara, tere tonu tana hoki ki te whāki atu ki tana pāpā.
Tae atu ana ki te wharekau kua tīmata kē ngā mahi miraka i ngā kau. "Pāpā, Pāpā." Tata tonu a Kui ka taka iho i tana hōiho. Tūngāngā ana ia i a ia e oma atu ana. "He aha te mate e hine? Kei hea te kau?"
"Kua whānau. Te ātaahua hoki o te punua. He mā he pango te kara, he uwha. Kei te pīrangi au hei mōkai māku."
Ka kī atu tana pāpā keke, "Taihoa ake! He mahi tā tāua. He miraka i ngā kau nei i te tuatahi. Kia mutu tēnā ka kōrero ai tāua."
I te kaha hiamo o Kui, rere ana te wā, ā, kāore noa i roa kua oti katoa ā rātau mahi. Kua oti te miraka ngā kau, te huri te kirīmi, te mau i ngā kēna ki te rori hei tiki mai mā te taraka, ā, kua oti hoki i a Boy te horoi i te wharekau.
I te mea kua tata ki te haora hei haere māna ki te kura ka whāwhai atu ia kia whakautua mai tana tono. Ka īnoi atu anō ia, "E pā! Aroha mai rā ki taku tono kia noho te punua kau rā hei mōkai māku?"
Kāhore i tino roa rawa te noho whakaaro a tana pāpā ka tūngou atu. "Āe rā kōtiro. Māu tēnā kāwhe. Ēngari me mōhio mai koe kia pai tō tiaki, tō manaaki i a ia."
Tarapekepeke ana a Kui i tana rekareka.
"Kia ora, ko koe te tino pāpā o te ao! Kauaka e māharahara. Ka noho tonu ko ia taku tino kaingākau. Kua oti kē e au te whakarite tana ingoa ko Daisy. Taku tino putiputi."
Tere tonu te omanga o Kui ki te kāinga ki te kōrero atu ki tana māmā kēkē me tana tuahine a Kiwi. Kua mōhio kē hoki tana tungāne a Boy i te wharekau.
Hoki mai ana a Kui i te kura i te ahiahi, rere tika ana ia ki te kite i tana mōkai i a Daisy. Nāna i whakatikatika tētahi wāhi pēnei i te kōhanga, i pātata atu i te wharekau, mō tana kāwhe, ā, ko ia tonu i te whāngai mā te pounamu miraka. Ka oti ana te miraka i ngā kau i te ahiahi kua haere ia ki te porohianga me tana mōkai. Ko ētahi o ā rāua tino tākaro he tarapeke taura, he takahurihuri. Herea ai e Kui tētahi moka o te taura ki tētahi pou ka whakatenatena i a Daisy kia peke. Ka ea ana i tana mōkai tēnā kua hoatuhia e Kui he huka, he kāreti rānei hei utu. I ētahi wā kua takoto a Kui ka takahurihuri mai i tana puku ki tana tuarā ka mahi kia whai a Daisy i a ia. Rekareka ana a Kui i ngā mahi a tana mōkai. Ahakoa i āhua porohae tana tungāne me tana tuahine i te tuatahi, i tautoko tonu rāua i ngā mahi tiaki i a Daisy.
Nā, i te huringa o te tau kua tae ki te wā hei haerenga mō Kui ki te kura i Tāmaki-makau-rau. He mate kē tēnā. Kua pouri katoa ia ki tana mōkai. Otirā, nā te mea i kī atu tana tungāne mā rāua ko Kiwi e tiaki a Daisy i a ia e ngaro atu ana, ā, i te mea hoki he poto noa iho te wā ki ngā hararē, ka tau ana mahara.
I te wā hei haerenga māna ki te hopu i te pahi hei mau i a ia ki Ōpotiki, ā, ka ahu atu ki Tāmaki-makau-rau, ka huri a Kui ki te poroporoaki i tana whānau. Taro kau iho kua haere ia ki te awhiawhi me te kihikihi i tana mōkai ahakoa kua tata te kāwhe ki te ono marama i nāianei te pakeke. Heke ana ngā roimata o Kui. Ka roa haere te wā ka kī atu tana pāpā kēkē, "Haere mai, e hine, kei mahue koe i te pahi. " Aroha ana tana wehenga i tana mōkai i a Daisy.
Heoi anō, tae rawa ki te marama o te Aranga, arā, ki Āperira, kua hoki a Kui ki te kāinga. He wā hararē hoki. Tae atu ana ia, e whakahaerehia ana tētahi hākari he rā huritau mō tētahi o ngā whanaunga. Kikī ana te tēpu i ngā momo kai ātaahua katoa. He mīti, he pīkaokao, he kaimoana me ngā hua whenua, hua rākau, tae atu ki ngā purini me ngā waireka. Mīharo katoa a Kui ki te nui me te rawe o ngā kai.
Ngata ana tana hiahia kua huri a Kui ki tana tungāne ki a Boy ka pātai atu, "Kei hea taku mōkai a Daisy?"
Tuohu ana te māhunga o tēnā ka noho puku. Ka pātai atu a Kui ki a Kiwi, "Kei hea a Daisy?" Kāore tērā i whakahoki. Ohorere katoa a Kui.
Nā, kua kite atu tana pāpā a Wī i te pōuri o te āhua o tana tamaiti. Mōhio tonu atu ia te take. Taumaha ana te koroua rā.
"E Kui! Me haere taua ki te hāereere. Haere taua ki te awa noho ai."
Tae ana rāua ka huri atu te koroua ka awhi i a Kui. "E hine. I wareware i ahau ko tēhea o ngā kāwhe rā tō mōkai. Maumahara ana koe e rua ake ngā kāwhe he pērā anō te kara. He pango he mā? I roto i taku kuare i patua kē e au ko tō mōkai hei kai, ā, koinā tētahi o ngā mīti i te tēpu."
Heke ana ngā roimata, tangi hotu ana a Kui ki tana mōkai. Ka roa te wā, i a rāua e noho ana, e kōrero ana, ka kī atu a Kui, "Kāti tonu ehara au i te tangata kai mīti, nē Pāpā? Mēnā kāre ake kei te ruaki haere kē au ināianei!" I tērā ka mōhio te pāpā kua tau te ngākau o tana irāmutu. Menemene ana tana kanohi, ka awhi atu.