Pūhā matomato
Nā Fay Williams
Oho ana a Meri ki te tatangi o ngā pāokaoka. Ha! Ka hua a ia ki te take kai runga hopa a ia, kāre i rō moenga. Ka puta mai ki tana ihu te kakara o te pūhā, o te taupā e pēhi ana i runga, ka mahara a ia. Ko wana pūhā ērā nāna tonu i kato, nā, i pēnei ai tana haere ki te tiki.
Nā te kaha patu iho o Tama-nui-te Rā ka mau a Meri i tana pōtae. Ka pōwaiwai a ia ki tana whānau i a ia e heke ana i te ara ki te rori. He kete e piupiu ana i tana ringa me te maripi i roto.
Kai te pāorooro reka tonu i roto i wana taringa ngā whakamihi a te whānau ki a ia mō tana hua pākeke, rangatira rawa atu. I te mutunga o te tina i pātai a Meri mehemea he pai kia haere a ia ki te kato pūhā mō te kai ahiahi. Mīharo katoa te whānau ki tā rātau pōtiki. E rima tau noa tana pakeke.
Koi tonu te titiro a Meri ki te taha o te rori pōhatu, kai mahue i a ia he pūhā. Engari kia rongo ia i te waka e haruru mai ana, ka āta neke atu ia ki rahaki kia pai ai te haere atu o te waka. He āhua maha tonu ngā waka i hipa. Ko te mea tuatahi e ahu tāone ana, ko ōna kiritata. Ka tū tana ringa ki a rātau, ka whakahokia tana mihi. Ko tētahi atu waka e kikī ana i te tauhou e ahu kāinga ana. I te taumaha o te waewae o te taraiwa, rērere ana te kirikiri, tutū ana te kapua puehu. Tere ngaro atu ana taua waka ki te takiwā.
Kua tīmata kē te kato a Meri, kato atu, nuku atu, kato atu, nuku atu. Kātahi ka kitea atu e tipu ana, e matomato ana i te taha o te taiapa tētahi āpure pūhā. Hari katoa a Meri i tēnei kitenga. Ka tuohu te pōtiki ki tana mahi. Ahakoa tana tūpato i a ia e kato ana, kua titia kētia a ia. Hai, te hōhā hoki o ngā pūnatinati. Pai kē atu mehemea kāre he pūnatinati o te pūhā! Ahakoa te mamae inā tū, ka whakakaha tonu a Meri ki te kato.
Ka mahara a Meri ki te kōrero a tana kōkara mō te tino reka o te pūhā tiotio. Kāre he pūhā reka i tua atu. Ka noho rangatira te pūhā tiotio ki te pororua, ki te tohetaka, ki te aha kē atu. Nā reira ka kato tonu a ia, hai aha te mamae, hai aha te paku toto.
Nā wai rā, ka kī te kete, ka huri a Meri ki te kāinga. Ka tae ia ki te pikitanga ki te whare, kua taumaha te kete, kua ngenge ōna waewae me tōna tinana, ā, kua wera katoa ia. He maunga tonu te rite o te rapaki. Ka okea ururoatia e ia te ara ki te kāinga ahakoa tana ngenge.
Mai i te whare, ka kitea e te kōkara tana pōtiki, ka pupū te wai ki wana whatu me te pākiri o wana niho. Kua kuia nei te āhua a Meri. Kai tētahi ringa he rākau hai taunaki i a ia. Kai tērā atu kai te tō i te kete. Kua wheoro katoa tana tinana, ā, mai i tana runga ki tana raro kua rehua.
Kātahi ka kite te tamaiti i tana kōkara e ahu mai ana, e tata mai ana. Ka memene atu ia, ka tukuna tana kete kia tū, ka whanga. Ka hikina te pōtiki e te kōkara, ka awhitia, ka pīoioitia. Kātahi ka kawea e ia a Meri ki te whare tae noa rāua ki te kāuta. Kua kite hoki te kōkara i te werawera o tana pōtiki, me te tauranga o te ruha ki a ia. Mā te wai māori mātao rānō e tika ai. Mutu ana te inu a Meri, ka arahina ia ki te hopa i te rūma noho. Kua pakaru hoki te hiamoe ki a ia i te nui o wana mahi kato pūhā. Kei reira, kei te kāuta te kete e kiki mai ana i te pūhā matomato. Engari a Meri, kua riro kē ia e te moe ...
Taro ake, ka tipu ka pakeke a Meri. Ka whai hoa ia, ka whai tamariki. I te rā whānau tuarima a tana mātāmua, ka huihui mai te whānau ki te whakanui i te rā. He pūhā tētahi o ngā kai o te hākari, he kai e tino ngākau nuitia ana e tana mātāmua. I reira ka pātaia e tētahi o ngā tuakana mehemea nā te mātāmua te pūhā i kato. Pakaru mai ana te kata i ngā waha o ōna tuākana i tā rātau maharatanga mō te mahi a tā rātau pōtiki e hia tau ki muri. Ka whākina e rātau te pūtake o te ngahau. E ai ki tā rātau, kore rawa te whanau e kaha ki te kōrero ki tā rātau pōtiki he tipu kōti kē ngā mea o tana kete. Nā Meri tonu i kato, ā, ko te mea nui rawa atu mōna ko te koeke o wana whakaaro. Nā reira, i te rutunga o Meri ki te moe, ka whakamahitia rātau e ngā mātua ki te raparapa pūhā mō te kai o te pō. Hiki ana te poho o Meri i taua kai. He nui tonu te hiahia i whakaputaina e ia kia haere anō ki te kato pūhā. He mahi nui tonu tā te whānau ki te tahuri i tāna.