Te Kete Ipurangi Navigation:

Te Kete Ipurangi
Communities
Schools

Te Kete Ipurangi user options:


Te Wharekura Ministry of Education.

Mā te pouako navigation


Ika nanakia

Nā Wiremu Kaa

Kei te taha moana te kāinga o te hapū o Takimoana. He one pai mō te māngoingoi. He rite tonu te heke o te tini tāngata ki te piu atu i ā rātou aho ki te hopu ika. He tāmure te tino ika engari mau mai ai ngā momo ika katoa, tae atu hoki ki te whai. He maha ngā momo pūrākau kei te kōrerotia e tēnei hapū i ngā huihuinga o te rohe. He nui hoki ngā ture Māori me ngā tohu o te mahi māngoingoi me ērā atu tikanga o te taha moana. He whakatūpato ētahi, he tohu kai ētahi, ā, ko ētahi ko ngā mahi nanakia i waenganui i a rātou. Anei tētahi tikanga pono a te hapū o Takimoana i heke mai rānō i ngā mātua tipuna. He tikanga tēnei kei te tino whakaponotia e tēnei hapū. Me pēnei ake taku whakamārama.

Nā te mea he Tangaroa te wā, he pō kai hoki mō te ika, kātahi ka heke te tini tangata ki te māngoingoi mā rātou. Kei te tō haere hoki te rā, ā, kei te piki mai te tai. E kore e roa kua whiua atu ngā aho ki tua o ngā ngaru. Pango ana te one moana i te tini tāngata e tūtū atu ana me ngā aho e toro atu rā ki te tai. Nā Rāpata te tāmure tuatahi i tō mai ki tahaki. Tau ana tāna ki uta, kua kai mai hoki ko tā Hemi. Kei te toto tonu a Hēmi, kātahi ka takiri ko te aho a Miritene.

Ngahau ana te taunga o te ika ki tahaki. Kei te tō ētahi, kei te whiu aho ētahi ki waho moana. Umere ana te iwi i tā rātou mahi. Kua roa noa te ngaronga o te rā, engari nā te pā mai o te rekareka, wareware katoa te haere o te wā. Ahakoa noa ka huke tonu te iwi nei ki te māngoingoi. Nō te kumenga mai o Rāpata i tana aho, ka kite atu a ia kua tāweka kē tana aho ki tā Miritene. Kua mau mai hoki tētahi kahawai ki tana aho. Kāore a Miritene i te mōhio kua tāweka kē tana aho ki tā Rāpata.
|

Red toned illustration of two people fishing.

Nā te kaha o te pōuri ka whakaaro a Rāpata me raweketia e ia a Miritene. Ka āta tangohia e ia te kahawai rā i tana aho. Kātahi ka whakamaua e ia te matau a Miritene ki te puku kē o te kahawai rā. Ka kawe hunatia e ia te kahawai rā me tana aho ki ngā ngaru kia pai ai te porowhiu atu ki te moana. Nō te pātaitanga a Miritene he aha kē te mea i mauria atu rā e ia ki te moana ka teka atu a Rāpata he rākau kē. Kāore i roa kua kai mai anō te aho a Rāpata. Kātahi rātou ka tatari, kua takitahi hoki te kai mai a te ika. Roa noa rātou e tatari ana kātahi a Hēmi ka kī, "E hika mā, kua moe kē ngā ika. Nā hoki kua kī kē mai te tai ā, e kore e roa ka huri."

Kātahi rātou ka toto mai i ā rātou aho ki uta. Nā Miritene te aho i puta wawe mai ki tahaki. Nō te taenga mai ki te taha ka kite atu a ia kua mau mai tētahi ika. Ka koa hoki a Miritene, engari nō tana tuohutanga ki te wete mai i te matau, kātahi ka kite atu a ia kei te mau kē te matau ki te puku o tētahi kahawai. Hinapōuri katoa a Miritene. He mōhio hoki nōna ki ngā tikanga o tana hapū pēnei nā: i te mau tō matau ki te puku o te ika, he tohu tērā kei te raruraru tō whare, arā, kei te pūremu, kei te mahi kino tō hoa.

Kei te hokihoki rātou ki ō rātou kāinga, engari kei te noho puku a Miritene me te taumaha hoki. Nō tana taenga ki tana whare kei te moemoe katoa tana whānau. Ka whakairia e ia ana ika ki roto ki te whare mīti, kātahi ka kuhu atu ki te whare ki te inu tī i mua i tana haerenga ki te takoto.
Moata tonu ka patu mai te waea a Miritene. Nō tana pikinga atu ki runga, ka rongo atu a ia i te reo o Rāpata. Kātahi a Rāpata ka pātai atu mēnā he kahawai te parakuihi a Miritene. Nō tana kōrerotanga atu kāore anō kia tuakina āna ika, kātahi a Rāpata ka whāki atu i tana hara. Arā, nāna kē i wero te matau a Miritene ki te puku o te kahawai rā.

Kātahi a Miritene ka whakaaro, ka menemene, ka kī atu. "E hoa, i pōhēhē tonu ahau i mau mai i ahau tētahi ika i taku hutinga mai i taku aho ki uta. Te whāwhai hoki ō tō hokinga ki te kāinga, kāore koe i kite he rākau kē te mea i mau mai ki taku aho. Engari a Hēmi, i mau i a ia tētahi kahawai. Otirā, kīhai a ia i kōrero mai i mau kē tana matau ki te puku!"

Ki runga ^



Site map


Footer: