Te Kete Ipurangi Navigation:

Te Kete Ipurangi
Communities
Schools

Te Kete Ipurangi user options:


Te Wharekura Ministry of Education.

Mā te pouako navigation


Mō te kaitiaki

Nā Tame Hawea
Nā Caroline Campbell te pikitia

Piwakawaka

He maha ngā kōrero mō ngā kaitiaki Māori. Ko ētahi kōrero he pai, ko ētahi kōrero kāhore e tino pai. Pēnei nā ko ētahi kōrero e kī ana ka huri tonu mai ngā kaitiaki ki te patu tangata. Ko te pātai, "He aha te kaitiaki?" Ehara hei kukume mai i a koe kei tukia koe e te motokā, kei takahia rānei e te hōiho, kei toromi rānei i te wai, ērā mea, engari, kei reira a ia mō te wā e huri atu ai koe ki te whai i a ia. Ahakoa ko wai te tangata, he kaitiaki tonu tōna. E kī ana te Pākehā "he anahera tiaki." Tērā momo kaitiaki anō tērā. Heoi anō, e kaha ana ngā kaitiaki i te wā o te mākutu, o te kaitangata.

Nō te taenga mai o tētahi mana i runga ake i tō tātou, ka patua haeretia te āhua ki ō tātou kaitiaki me tō tātou mana. Ka āhua ngaro tērā mea ki a tātou. Ā, i runga hoki i te ngoikoretanga, kua manakore, kei hea hoki te wāhi hei whakaputa ake i ngā kōrero mō ngā kaitiaki.

Ka huri ake au ki tōku iwi tonu. Ka hoki tāua ki roto i tō tāua hītori. Ko te pātai, "He aha te kaitiaki?" Ko ngā kaitiaki e rongonuitia ana, ko ngā manu, ngā kararehe, ngā rākau, ngā maunga, ngā awa. Ko ērā nga kaitiaki o te ao Māori. Mehemea kāhore rātou, kei whea tātou? I roto i ētahi o ō mātou kaitiaki, he tīrairaka. Ka uru mai ana ki rō whare, ka āhua āwangawanga ētahi, engari ka mea ngā mātua, "Waiho noiho, he kaitiaki tēnā, he tohu."

He manu anō tōku kaitiaki. He pākura. Ka rongohia e tangi haere ana i te pō. Nā, he tohu tēnā ki a mātou. Pēnā ka tūpono tana rere ki runga tonu i tō whare, he tohu aituā tēnā ki te whānau. Engari i akohia mātou e ō mātou koroua ki te karakia whakataha. Engari me karakia wawe tonu i mua i te mutunga o te tangi o taua kaitiaki. Ki te kore hoki, ka tūpono taua aituā. Kāhore he aukati.

Ka hoki anō ahau ki te pātai a ētahi, "I hea ō koutou kaitiaki i te wā i murua ai ō koutou whenua, i patua ai koutou?" Ā, i reira tonu rā, kāore kē hoki te kaitiaki e māwehe atu i a koe. Ko tāna mahi he ārahi, he tohutohu, he āwhina i nga mahara, i ngā whakaaro, ki te ara tika, ki te ara pai.

I te ope taua ka haere ki te pakanga, ka haere te tohunga i mua o taua ope me te karakia haere ki te kaitiaki. Ā, kei muri te ope taua e whai atu ana. Nā tērā te kōrero, te amorangi ki mua, ko te hāpai ō ki muri.

Nā, hei whakamutu, ka huri ahau ki te kōrero mō tōku kaitiaki ināianei. I te wā i uru ahau ki te whakapono Karaitiana ka noho ko te Karaiti tōku kaitiaki. Kei te paipera ētahi kōrero e mea ana, 'Koia anō te aroha o te Atua ki te ao, e hōmai ana e Ia tāna tama kotahi kia kāhore ai e ngaro te tangata e whakapono ana ki a ia, engari kia whiwhi ai ki te oranga tonutanga.'

He maha ngā tau e haere ana ahau i roto i tēnei hīkoi, ā, i kitea e ahau e pūmau ana a Te Karaiti. Ehara tēnei i te kōrero whakaiti mō ōku kaitiaki Māori, nōtemea ka noho tonu ērā hei wāhi nui tonu i roto i ōku whakaaro. Engari pērā me ētahi atu anō o ngai tāua, kua kitea e ahau te aroha me te pono me te kaha hoki o tēnei kaitiaki a te Karaiti.

Ki runga ^



Site map


Footer: