Te Kete Ipurangi Navigation:

Te Kete Ipurangi
Communities
Schools

Te Kete Ipurangi user options:


Te Wharekura Ministry of Education.

Mā te pouako navigation


Ā tātou tamariki

Nā Nan Reid ngā whakaahua

Kei te rongo atu i runga i te waerihi ngā kōrero mō ā tātou tamariki o ia wāhi, o ia wāhi, e taka ana ki te hē. Kei te kite atu hoki i runga i te terewīhana e whakaahua mai ana aua tamariki e kōrero mai ana i ō rātou nā whakaaro, me ā rātou mahi, i a rātou e maumau ana i ngā perihimana, mō te whakarōpū i a rātou ki te mahi kino.

Ka whakaaro i roto i a au, mehemea i whai whakaaro ngā mātua, tūpuna o aua tamariki, mokopuna, e kore ngā tamariki nei e taka ki te hē. Ki taku whakaaro, e kore rawa āku tamariki e tata atu ki ēnā mahi kūare a ngā tamariki e kōrerotia ake nei, i runga i te waerihi, i te terewīhana hoki. Kei whea kau atu ēnā tamariki? Kei ngā tāone nunui e noho ana. E kore tēnā āhua e tata mai ki a au.

Inamata! E hoa mā hoki! Ka riro katoa tātou ki roto i tēnei āhua, i ā tātou tamariki, mokopuna! E kore tētehi o tātou e mahue ki waho.

I a mātou e mātakitaki ana i te terewīhana, ka moe au i runga i taku hōpa. I a au ka moe, e noho mai ana taku mokopuna i rahaki atu. Ka roa taku moe, kātahi au ka oho ake, e tangi tonu mai ana te terewīhana, kua kore taku hoa, kua kore taku mokopuna.

Ka matika atu au ki te kimi i aku hoa. Kua hoki tētahi ki te moe, kei te ngaro taku mokopuna. Ha!
Katahi tāna i matara atu ai i te terewīhana! Kei whea rā? Kāore kau i tana rūma moe, kāore kau i te whare iti. "Kei whea taku mokopuna?" Ko ahau tēnā ki ahau anō.

Person sitting on a couch. A child is walking away through a door in the background.

Ka noho anō au ki te mātaki pikitia, ā, ka roa, kātahi au ka puta ki waho ki te karanga i taku mokopuna, arā, ka rongo ahau e umere mai ana te kāinga i tua atu i a mātou. Ha! "Kātahi tā Mea mā i whakatū pātī hoihoi. Ākuanei kei reira te mokopuna nei. He puku hoki ia ki te haere ki te pātī māna. Ko te tamariki ai o te mokopuna nei! E hoa mā, kei te haere tonu ia ki te kura pakupaku noa iho!" Ko ahau anō tērā.

Kātahi au ka haere ki te titiro i taku mokopuna ki te kāinga i tua atu i a mātou. Kāore kau i reira. Ko ngā tamariki iti anake e moe ana. Kei te haere ngā tamariki kaumātua, kei te haere ngā pakeke, ēngari ko ngā raiti e ngiha katoa ana.

Silhouette of a person with a house overgrown with plants behind them.

Ko te turituri e ahu kē mai ana i tētahi wāhi i tua atu. Ka haere au ki reira. I a au ka tata atu ki taua wāhi nei, kātahi au ka mōhio e ahu kē mai ana te mahi waiata nei i tētahi whare kē. He tawhito te whare nei. Kua kore noa atu e nohoia e te tangata. Kua pākarukaru ngā wini, kāore he hiko. Kua tupungia e te otaota, e tata ana ka kore e kitengia atu te whare i te teitei o ngā otaota e tupu ana i te taha o te huarahi.

Kātahi au ka tū i te rori titiro atu ai ki roto i te pōuri kino, whakarongo atu ai ki ngā tāngata e waiata mai ana, e kōrero mai ana, e kakata mai ana, i roto i te pōuri.

Kua pēnei ahau i tētahi whakapakoko nei. Kua kore au e mōhio me pēwhea, i te tauhou o tēnei āhua o te mahi ngahau i roto i te pōuri.

Kātahi au ka kimi i te huarahi atu mōku, e tae atu ai ahau ki te whare. Kore e pai! Te kaha o te pōuri, me ngā otaota e tupu haere ana, me te taepa hoki, kua herehere noa iho ki te waea, kua kore kē he kēti.

Ākuanei kua kitea kētia mai ngā o taku waka e ngiha tonu mai ana, kia kite ai hoki ahau i te huarahi mōku. Mōhio tonu pea te mokopuna nei ko ahau tērā. Kātahi ka haere mai, tūpeke mai i te taepa, arā kua tae mai.

"Ko koe tēnā, e hoa?" Ko ahau tērā.
"Aē, ko ahau tēnei." Ko taku mokopuna tērā.

"He aha rawa tō mahi i tēnei kāinga i roto i te pōuri, i roto hoki i tēnei mahi kūare, te hāmama, te waiata pēnei i roto i te whare kāore kau ana he raiti?" Ko ahau anō tēnā.

"Kāore noa iho! He pātī noa iho nā ngā taitama mō te huritau o Pepene." Ko taku mokopuna tēnā.

Pātī nā ngā taitama? He kōtiro tahi kei roto i te whare naka, kei te rongo atu nei au i ngā reo!" Ko ahau atu tēnā.

Kua rongo au i te wera kua tae mai ki ahau. Kua mōhio hoki au, kāore te mokopuna nei e pīrangi ana ki te kōrero mai ki a au mō tā rātou mahi. Kua whakaaro ahau me pēwhea taku kōrero atu. "I tō mōhio he pai tēnei mahi āu, te haere ki te mahi pēnei?"

Noho hū taku moko. Kātahi māua ka hoki ki te kāinga. Kua huri katoa aku mahara. Kua whakaaro atu au ki ngā mātua o ērā tamariki, mokopuna. Kei te mōhio rānei? Me kōrero atu rānei au ki a rātou, pēwhea rānei? Kua kore katoa ahau e mōhio me pēwhea. Ki te kōrero atu au kua whakaaro mai ēnā mātua, "A-ha-ha! Te wahine nā nā hoki! Kua whakahe ia i ā mātou tamariki!"

Engari rā, ki te kore ahau e kōrero atu ki a rātou, ka mea rātou, "Te wahine nā nā hoki! Kite anō ia i te mahi a ngā tamariki nei, kore rawa i kōrero mai ki a mātou.
Waiho tonu i a mātou tamariki kia taka ki te hē!"

Kātahi au ka kōrero atu ki te whaea o te tama nāna te huritau. "E hoa! E mōhio ana ano koe kei te pātī ngā tamariki nei?"

"Āe, e hoa! I kī mai anō ētahi o rātou e haere ana rātou ki te kāinga o Hine pātī ai mo te huritau o Pepene, ki reira purei ai i ā rātou rakuraku me ngā kītā."

"E hoa!" Ko ahau tēnā. "Kei ko kē ngā tamariki nei, kei te kāinga tawhito raka."

"Ha!" Ko Mere tēnā. "I kī mai rātou ka haere rātou ki te kāinga o Hine, rātou taitama anake."

"E hoa, "ko ahau atu, "e mōhio pai ana au he kōtiro ētehi o rātou."

"Aue! Ka he hoki te mahi a ngā tamariki nei. Āe, e hoa, kua tika tāu. Me haere atu ahau ki ngā tamariki naka." Ko Mere tēnā. Ka mutu nei tā māua kōrero ko Mere.

Kātahi ka huri mai taku moko ki ahau. "He aha koe i kōrero ai ki a Mere?" Ko ahau atu tēnā.

"E mea ana koe kia kore au e whakaatu atu tā koutou mahi ki a Mere?" Ko ahau atu tēnā.

"Ko koe anake te mea pēnā. Kāore e ngaro i a koe he aha." Ko taku mokopuna tēnā.

Kātahi au ka titiro atu ki taku moko, me te mea kātahi anō au ka kite i a ia. Kua rarahi mai ngā karu ki ahau, kua māro te kakī, kua nunui mai ngā ngutu. Kātahi anō ka tae mai te whakaaro ki ahau kua kaumatua taku moko, kua roa atu ke hoki i a au. Engari ko te tamariki ai! Tekau mā rua anō ngā tau. He pēpē noa iho!

Kua wiriwiri katoa taku tinana i a au e titiro atu ana ki taku moko, kua kore katoa ahau e mōhio he aha he kōrero māku ki a ia. Ko taku pīrangi he hopu atu, ka papaki. Engari kua kite atu ahau he tangata pakeke ia. Kua māro hoki te tū mai. E kore ia e whakarongo mai, ahakoa he aha taku kupu atu.

Kua huri katoa aku mahara. Kua whakaaro ahau ki aku mahara o mua:
Kia tika te whakahaere i te tamariki.
Kia kaha te ako ki ngā mahi pai.
Kia kaha te tuku ki te kura.
Kia tika ngā kakahu me ngā putu.
Kia tika te ako ki ngā mahi o te kāinga.
Kia kaha hoki te hari ki ngā purei pai, ki ngahau e tika ana.
Kia kaha hoki te ako ki te whakapono.

Kia kaha te hari tonu ki te karakia.
E-he-he! Ēnei mea katoa, ko ēnei aku mahi ki taku mokopuna.
Inamata!
Auē! Auē!
Tātou e-e!

Ki runga ^



Site map


Footer: