Te Kete Ipurangi Navigation:

Te Kete Ipurangi
Communities
Schools

Te Kete Ipurangi user options:


Te Wharekura Ministry of Education.

Mā te pouako navigation


Te Wharekura 73 – Ngā uki a ngā Rauru Kiitahi

Kōrero (Whakarongo)

Ka kapi katoa i runga i tēnei whārangi ngā take e whai ake nei. Ki te heke haere ki tētahi pū take, pāwhiria te hononga e hāngai ana:

Ngā whāinga paetae

Kōeke 5

Ka taea e te ākonga te whakaputa kōrero, te whakapuaki ōna ake whakaaro e pā ana ki ngā kaupapa maha, me te pakari anō o tana tū i ngā horopaki huhua noa.

Kōeke 6

Me whai hua, me hāngai te reo ā-waha, ā-tinana o te ākonga, me te pakari anō o te tū i ngā horopaki huhua noa.

Kōeke 7

Me whai hua, me hāngai te pāhekoheko atu a te ākonga, me tana āhei anō ki te āta whakahāngai i ana kōrero ki ngā horopaki ōpaki, ōkawa rānei.

Kōeke 8

Ka taea e te ākonga te whakaatu tana māia, tana tohungatanga ki te āta whakaputa noa i te kōrero ahakoa te take, ahakoa ki hea.

Ki runga

Ngā pūkenga

Kōeke 5

Ko te whakaraupapa whakaaro.

Kōeke 6

Ko te whakamārama i te hononga o ngā āhuatanga o te reo ā-waha ki ō te reo ā-tinana.

Kōeke 7

Ko te whakapuaki mōhio me te honohono tika anō i ngā ariā e kawea nei e aua kōrero.

Kōeke 8

Ko te tautoko, ko te tohetohe i runga anō i tāna i whakapono ai.

Ki runga

Te kawenga

Ngā uki a ngā Rauru Kiitahi

Hei mahi ā-rōpū

Hoatu tētahi ingoa tipuna o te whakapapa ki tēnā ākonga, ki tēnā ākonga. Whakarongo ki te rīpene kōrero. Kia rangona e tēnā ākonga, e tēnā ākonga te ingoa tipuna kua hoatu ki a ia, me tū ia.

Wharawhara-te- rangi Aroaro-te- rangi Whaitiri Kaitangata Punga
Niu-ngārara Niu-wētā Karihi Mataipua Whakauenuku
Whakauerangi Tūtānuku Tūtārangi Tapu-ki-te- whakaihi Tapu-ki-te- whakamana
Taura-Kaha Tawake-ariki Tangata-katoa Hāpai-te- rangi Akiaki-te-rangi
Ngāi-nui Ngāi-kaha Ngā-ariki Te Uiarei Toi-te-huatahi
Wairerekiao Ruarangi Rongoueroa Rauru Ngāi-roa

Te takutai moana

Me tuhi ēnei pātai ki te papatuhituhi kātahi ka wānanga ngā ākonga mō ngā whakautu. Anei ngā pātai:

  • He aha te tikanga o te kauae runga, te kauae raro?
  • He aha te whakamārama o te kupu 'wahatai'?
  • He aha te puāwaitanga o te ao?

Ki runga

Te wā o te korekore

Pānuitia ā-waha te upoko nei. Hopukina te taki tīpuna ki runga rīpene kōrero. Mā te kaiako e pānui ā-waha tētehi kīanga i te taha mauī o te upoko nei ki ngā ākonga. Kātahi ka whakahoki ngā ākonga i te whakamārama tika mai i te rārangi matau.

Whakawehe ngā ākonga ki ngā rōpū e rua kātahi mā rātou tēnei mahi e mahi anō. Ko tētehi rōpū e pānui ana mai i te taha mauī, ko tērā atu e whakahoki ana mai i te taha matau.

Hei tauira

Mā te kaiako: 'Te kore tē kukū'
Ngā ākonga: 'he whakaaturanga kore'
Mā te rōpū tuatahi: 'Te kore nui'
Rōpū tuarua: 'he tino nui te pōuritanga'

Ki runga

Te Iwiora Tama-i-parea – Ngāti Ruaiti

Hei mahi takirua

Pānuitia te upoko nei. Tāruatia te mahere kei raro iho nei. Tapahia ngā wāhanga. Hoatu ngā wāhanga o tētehi mahere ki tētehi ākonga, ko ngā wāhanga o tērā atu mahere ki tētehi atu ākonga. Mā rāua e tūhono ngā ingoa ki ō rātou taura here whakapapa. Ka taea ngā whakautu te hihira mā te āta pānui i te upoko nei.

Akonga A

He irāmutu hungawai He tamaiti nā Te Iwiora Te wahine a Rātana Te tiamana o te Komiti Hāhi Matua  
He whanaunga tata He tuakana Te koroua He teina Ngā tamariki

Akonga E

Te Iwiroa Tama-i-parea Homai Tama-i-parea Te Urumanao Te Iwiroa  
Te Iwiroa ki a Te Urumanao Te Iwiora Tama-i-parea Ngahina Rātana Te Hokorima Wakarua Arepa rāua ko Omeka

Anei ngā whakautu tika:

  • Te Iwiroa Tama-i-parea? He irāmutu hungawai
  • Te Iwiroa ki a Te Urumanao? He whanaunga tata
  • Homai Tama-i-parea? He tamaiti nā Te Iwiroa
  • Te Iwiroa Tama-i-parea? He tuakana
  • Te Urumanao? Te wahine a Rātana
  • Ngahina Rātana? Te koroua
  • Te Iwiroa? Te tiamana o te Komiti Hāhi Matua
  • Te Hokorima Wakarua? Te teina
  • Arepa rāua ko Omeka? Ngā tamariki

Te Hokorima (Rima) Wakarua – Ngāti Ruaiti

Mā ngā ākonga e rangahau kia mōhio ai te āhuatanga o ngā kākahu, ngā whare, ngā momo waka, me ngā momo kōrero i te wā 1928.

Ki runga ^


Ngā hononga

Pāwhiria a konei mō ngā pārongo e pā ana ki te pukapuka.

Te Marautanga o Aotearoa

Ngā whakaputanga tā o 'Mā te Pouako'


Site map


Footer: